تحصیل و انجام کار دانشجویی در آلمان، کشوری که به نوآوری در زمینههایی نظیر ماشینهای خودکار و مهندسی شهرت دارد و دارای یکی از کمترین نرخهای بیکاری در اروپا است، مطمئنا گزینه جذابی برای بسیاری از دانشجویان خارجی در این کشور خواهد بود.
کسب درآمد از طریق کار دانشجویی در آلمان، سبک زندگی و به قول معروف لایف استایل تعداد بیشماری از دانشجویان دانشگاههای آلمان است. براساس جدیدترین آمار وبسایت Deutsche Studentenwerke، قریب به دو سوم دانشجویان به کار دانشجویی در آلمان مشغول هستند. داشتن کار دانشجویی در آلمان، خصوصا برای دانشجویان خارجی، ضرورتی مهم برای امرار معاش محسوب میشود. اگرچه لازم به ذکر است که برای دانشجویانی با ملیتهای به غیر از کشورهای حوزه شینگن (EU و یا EEA)، محدودیت کاری وجود دارد.
میتوان ادعا کرد که اکثر دانشجویان دانشگاه های آلمان، چه آلمانی و چه غیر آلمانی، هزینه تحصیل خود را از طریق کار کنار تحصیل در آلمان تامین میکنند. از کار در فروشگاه ها و رستورانها، نمایشگاهها تا کار در کتابخانه دانشگاه و یا کار برای اساتید (hiwi) و یا کار در کارخانه ها و مراکز صنعتی. بسیاری از کارخانجات و شرکتها هستند که با دانشگاه ها در ارتباط اند و تمایل دارند برای پیشبرد پروژه های خود از دانشجویان استفاده کنند و آنها را در رشته های تحصیلی خود به کار گیرند. به این نوع از کار دانشجویی، Werkstudent گفته میشود و تقریبا از ترم 3 لیسانس به بالا میتوانید روی آن حساب باز کنید. البته به شرط اینکه دنبال آن باشید. هر چند این نوع کارها بیشتر برای رشته های فنی مهندسی فراهم است.
کار دانشجویی در آلمان نسبت به بسیاری از کشورها ساده تر است و از طرفی امری بسیار جا افتاده برای کارفرمایان و شرکتها نیز میباشد. دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا (شامل دانشجویان ایرانی) میتوانند در سال ۱۲۰ روز به صورت تمام وقت کار کنند. منظور از تمام وقت یعنی هر روز ۸ ساعت میباشد. تعطیلات رسمی آلمان مانند تعطیلات سال نو میلادی و یا آخر هفته ها جز روزهای مجاز کار حساب نمیشوند. به عبارت دیگر، شما اگر همه ی آخر هفته ها و سایر روزهای تعطیل هم کار کنید، جز ۱۲۰ روز به حساب نمیآیند.
حداقل دستمزد دانشجوها در آلمان بر اساس قانون، ساعتی ۸.۵ یورو و در بعضی شهر ها ۱۰یورو است که با همین حداقل دستمزد هم اگر دانشجو هفته ای دو روز کار کند، میتواند ۹۰ درصد الی ۱۰۰ درصد کل هزینه های یک زندگی دانشجویی را برآورده کند. زیرا یک زندگی دانشجویی با همه احتیاج های مخصوص خود، بسته به شهر و ایالت، بین ۴۰۰ الی ۴۵۰ یورو ماهیانه میباشد. برخی از شرکتها هستند که مبالغ بالاتری از ۸.۵ یورو پرداخت میکنند. اما باید توجه داشته باشید که درآمد شما به عنوان یک دانشجو در سال بیشتر از ۸.۳۵۴ یورو در سال نشود.
دانشجو اگر ماهیانه ۴۵۰ یورو درآمد داشته باشد، از مالیات معاف میشود، ولی اگر درآمد وی از ۴۵۰ یورو بیشتر شود، مالیات باید بپردازد. هر چند مالیاتی که دانشجویان میپردازند آنچنان زیاد نیست و حتی در صورت درخواست دانشجو، قابل برگشت هم میباشد. یعنی در پایان هر سال، مالیات هایی که از وی کسر شده به حسابش واریز میشود. داشتن تخصص خاصی مانند نرم افزارهای کامپیوتری و کارهای هنری و آرایشگری و یا حسایداری میتواند برای یافتن شغلی با درآمد خوب به شما کمک کند البته داشتن گواهینامه های مورد تایید کشور آلمان هم شانس یافتن کار را قطعا افزایش میدهد اما نداشتن آن برای یک دانشجو نکته منفی نیست، زیرا گرفتن گواهینامه در آلمان بین ۱۰۰۰تا ۱۵۰۰یورو هزینه در بردارد.
در کل دانشجو نیروی کار ارزان تر و به صرفه ای برای کارفرماست و حقوق دانشجو از یک غیر دانشجو کمتر است و علاوه بر این کارفرما نیازی به پرداخت هزینه ها ی بیمه دانشجو ندارد. به همین دلیل پیدا کردن کار دانشجویی موضوع نگران کننده ای نیست و افرادی که برای تحصیل در آلمان به این کشور سفر میکنند، میتوانند مخارج خود را از طریق کار در کنار تحصیل تامین کنند.
البته آشنایی با زبان آلمانی حداقل در سطح B1 نقش مهمی در گرفتن کار دانشجویی دارد و هرچقدر که دانشجو به زبان آلمانی تسلط بیشتری داشته باشد طبیعتا شانس بیشتری هم برای یافتن شغل خواهد داشت. اما برخی از دانشجویان که به زبان انگلیسی پذیرش گرفته اند واقعیتی که باید آن را در نظر بگیرید که برای یافتن کار دانشجویی و ورود به بازار کار به زبان آلمانی احیتاج خواهید داشت.
دانشگاه ها برای این افراد کلاس های آموزشی زبان آلمانی به صورت رایگان تشکیل خواهد داد.
اصولاً کار کردن در کنار تحصیل، پیشرفت مالی برای شما خواهد داشت. علاوه بر این، میتوانید تجربه عملی نیز کسب کنید. به خصوص اگر شغلی دارید که ارتباطی با تحصیلات شما نیز دارد این موضوع بعداً در رزومه شما تاثیر مثبتی خواهد داشت و میتوانید از کارفرما خود به عنوان سابقه شغلی معرفی نامه نیز دریافت کنید.
دانشجویانی که با ویزای تحصیلی آلمان عازم این کشور برای ادامه تحصیل هستند، میتوانند همسر خود را نیز همراه خود ببرند. البته همسر باید فرم تقاضای ویزا را جداگانه پر کند و همچنین بصورت جداگانه یک وقت مصاحبه رزرو کند و از این طریق تقاضای ویزای همراه و یا همان ویزای پیوست به اعضای خانواده را بدهد. البته شاید روند اعطای ویزا به نحوی پیش برود که همسر نتواند بصورت همزمان با دانشجوی عازم آلمان به این کشور سفر کند، اما به هر حال سفارت آلمان در تهران در صورت نداشتن نقص مدرک، ویزای پیوست را اعطا میکند. این امکان هم وجود دارد که همسر (همراه دانشجو) به موقع ویزای همراه خود را دریافت کند و هر ۲ نفر بتوانند با همدیگر به آلمان سفر کنند.
و اما موضوع مورد بحث ما در حال حاضر اجازه کار همسر (همراه دانشجو) میباشد. اگر فردی موفق به دریافت ویزای همراه و یا ویزای پیوست به همسر شود، اجازه کار تمام وقت خواهد داشت و میتواند بدون هیچ گونه مشکلی بصورت تمام وقت مشغول به کار شود.
شاید شما جز آن دسته از افرادی باشید که هدفتان از مهاجرت به آلمان تحصیل نباشد، بلکه مشغول شدن در بازار کار این کشور باشد. در این حالت شما باید برای دریافت ویزای کار آلمان اقدام کنید. شرایط کلی ویزای کاری آلمان این است که شما در مقطع حداقل لیسانس در ایران فارغ التحصیل شده باشید و رشته تحصیلی تان جز نیاز های بازار کار آلمان باشد (این موضوع را کارشناسان ویزا موندیال بررسی میکنند). آشنایی با زبان انگلیسی و یا آلمانی از جمله شرایط دیگر دریافت ویزای کار آلمان میباشد. در صورت داشتن همه شرایط، به شما یک ویزای ۶ ماهه داده میشود که ۶ ماه فرصت خواهید داشت در آلمان یک شغلی مرتبط با سوابق تحصیلی و تخصصی تان بیابید که در صورت یافتن شغل مربوطه و امضای قرارداد با یک شرکت آلمانی، به شما بلوکارت داده میشود.
آیا اجازه کار دانشجویی در حین تحصیل در آلمان دارم؟
بله شما به عنوان یک دانشجو اجازه ی ۲۰ ساعت کار در هفته خواهید داشت.
در آمد یک کار دانشجویی در آلمان چقدر است؟
حداقل درآمد ساعتی ۸.۵ یورو ودر بعضی شهر ها تا ساعتی ۱۰ یورو نیز دانشجو میتواند درآمد داته باشید. شما به عنوان یک دانشجو میتوانید ماهانه ۴۵۰ یورو درآمد داشته باشید.
آیا همراه دانشجو در آلمان اجازه کار دارد؟
اگر شما به عنوان همسر به دانشجو در آلمان پیوست شوید اجازه ی کار تمام وقت دارید.
چند ساعت اجازه کار به عنوان دانشجو در آلمان را دارم؟
شما اجازه ی ۲۰ ساعت کار در هفته را دارید.
آیا با کار دانشجویی در آلمان باید مالیات پرداخت کنم؟
اگر درآمد شما بیشتر از ۴۵۰ یورو در ماه باشد بله شما به عنوان یک دانشجو باید مالیات پرداخت کنید البته مالیاتی که دانشجو ها پرداخت میکنند کم میباشد.